maandag 2 november 2015

Recepten voor handel

In  mijn uitgebreide verzameling kookboeken staat een beduimeld, vettig boekje van Conimex, "De Oosterse Keuken thuis". Het stamt uit de jaren '80. Ik heb het nog van mijn moeder meegekregen toen ik op kamers ging en heb daarmee mijn eerste Babi Pangang gemaakt. Al snel liet ik de zakjes links liggen en ging voor échte ingredienten. Maar nog steeds is het Conimexboekje bruikbaar voor klassieke saté, Indonesische frikadellen, en echte Ku Lo Yuk.

Iedereen heeft er wel een paar in huis: dat gratis presentje van de fabrikant met als doel jou zoveel mogelijk van hun produkt te laten aanschaffen. Al in de jaren '50 kwam Blueband met het kookboek "Iets anders, iets nieuws", uiteraard om het gebruik van margarine te promoten. In die tijd werden nog wel gerenomeerde kookboekenschrijfsters ingezet. Op de tenstoonstelling "Aan tafel! Een boekje open over eetcultuur" (bij Meermanno in Den Haag) zag ik verschillende reclamekookboeken van de hand van Martine Wittop Koning. De naam zegt je nu waarschijnlijk niks, maar deze Huishoudschoollerares is de meest productieve kookboekenschrijfster van Nederland (en medeverantwoordelijk voor onze calvinistische eetcultuur). Zij schreef naast de reclamewerkjes diverse nuttige boeken voor de huisvrouw. Calvé, Honig en Planta vonden haar werk in elk geval verspreidenswaardig, want waar kun je nu beter in in bakken dan in Delfrite Frituurvet? 

Echt goede reclamekookboeken zijn tegenwoordig zeldzaam. Veelal zijn de recepten zo nadrukkelijk rond een voorprepareerd produkt opgebouwd dat elke persoonlijke fantasie finaal de kop wordt ingedrukt, of de anonieme schrijver gaat niet verder dan serveersuggesties. Dr. Oetker heeft decennia lang menig huisvrouw kleine variaties laten aanbrengen op haar puddinkjes in de vorm van toegevoegd vers fruit, een toefje slagroom of een scheutje advocaat. Dat heeft weinig met koken te maken, maar dat is dan ook niet het doel. Verkopen willen we, en de doelgroep is de gemakzuchtige kok die graag alles voorgekauwd krijgt.

Steeds als ik nu een Bluebandboekje in smetteloze staat aantref in de kringloop vraag ik me echter af of deze boeken nu echt de verkoop van het product stuwen. Zelf als er al inspirerende recepten in staan hoeft dit niet de handel te helpen, Ik kan immers net zo goed Zeeuws Meisje gebruiken. 

Dat moet Blueband natuurlijk verder zelf weten, het is hun marketingbudget. Maar een stap te ver is voor mij het reclamekinderkookboek, Blueband suggereert nu aan de jonge generatie dat margarine beter is dan roomboter. Even afgezien van het waarheidsgehalte van deze suggestie, vraag ik me af of zo'n link tussen produkt en leeftijdsgroep wel is toegestaan. We hadden toch wettelijk afgesproken om iedere vorm van indoctrinatie van tere kinderzieltjes achterwege te laten? Voor de keuze van voedsel vind ik het zelf bijzonder belangrijk dat kinderen objectieve informatie krijgen. 

Mij lijkt het reclamekookboek in de huidige, veranderende eetcultuur niet meer nuttig als verkoopmethodiek. De fabrikant kan het middel wél inzetten om een positief gevoel bij het merk te creëren. Om gezond eten te promoten en de kernwaarden te benadrukken. Met degelijke recepten voor een goede relatie met de klant. 

Meer lezen